Κυριακή Ἁγίων Πάντων, αἰωνία τους ἡ μνήμη.....

Ἀπόγευμα. Παρέα μέ τή μάνα μου. Τό ἱλαρόν ἑσπερινό φῶς διέγραφε καθαρά τίς γραμμές τοῦ προσώπου της. Μέ κύταζε κι ἐκείνη· "Τόν μπάρμπα μου τόν Ἀνεστασομιχάλη μοῦ θυμίζεις", λέει. Τόν λόγο τόν εἶχα ξανακούσει ἀπό τά χείλια της. Ποιός ἤτανε μάνα ἐτοῦτος ; "Ἀδερφός τῆς μάνας μου ἤτανε, θειός μου. Μέ ἔβαζε στά καπούλια τοῦ ἀλόγου καί κουβαλοῦσε πέτρες ἀπό τόν Σταυρό κι ἔκτιζε τό σπίτι ὁ πεθερός σου". Ἀλλη φωτογραφία ὁ Ἀνεστασομιχάλης δέν εἶχε πάρεξ τῆς νεκρίκιας τῆς γιαγιᾶς μου, τῆς ἀδερφῆς του. Χάρτης μνήμης. 

Μπροστά μου ἕνας ὁλόκληρος κόσμος. 

Ἡ γιαγιά μου ἡ Μαρία κοιμήθηκε τόν Γενάρη τοῦ 1929, λίγες ἡμερες μετά ἀπό τή γέννηση τῆς μάνας μου. Ἐπιλόχειος πυρετός. Στό Μοχό. Ἡ φωτογραφία. Ἀπό ἀριστερά· ὁ Νυστάζης, ἀδερφός τῆς μάνας τῆς κοιμηθείσης, τῆς Ἐρήνης. Ἡ Μαρία, κόρη τοῦ Νυστάζη, μάνα τοῦ Βαγγελιοῦ καί τοῦ Κωστή τοῦ Ἀδάμη τοῦ ἀγροφύλακα, πρώτη της ξαδέρφη. Ὁ Ἀνεστασομιχάλης, ἀδερφός τῆς κεκοιμημένης κρατεῖ στήν ἀγκαλιά του τήν πρώτη κόρη της, τή θειά μου τήν Ἐρήνη. Ἡ Γαλάτεια. Ἠ Ἀροδαμιά, γυναίκα τοῦ Ἀνεστασομιχάλη. Ὁ Ἀνεστάσης, Κισσαμίτης, πατέρας τῆς νεκρῆς, προπάππους μου. Ἡ Καϊροκατερίνα, γειτόνισσα. Ἡ Γεωργία, ἀδερφή της, ἔχει στήν ἀγκαλιά της τή μάνα μου, ἡμερῶν τότες. Δεξιά ὁ ἄντρας της, ὁ παππούς καί δάσκαλός μου, ὁ Νικόλης εἰκοσιεννέα χρονῶν τότες. Δέν ξαναπαντρεύτηκε καί μεγάλωσε τήν Ἐρήνη, τήν πρώτη του κόρη. Τή μάνα μου μεγάλωσε ἡ γιαγιά της, μάνα τοῦ παπποῦ μου, ἡ Καλή· Ἡ μάνα τῆς γιαγιᾶς, ἡ προγιαγιά μου λείπει ἀπό τή φωτογραφία. "Εἶχε φουρκιστεῖ σέ μιά ἐλιά γιατί δέν ἄντεχε τό μπεκρή Ἀνεστάση", εἶπε ἡ μάνα μου. "Τό ἀκατέργαστόν μου εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου, καί ἐπί τό βιβλίον σου πάντες γραφήσονται· ἡμέρας πλασθήσονται καί οὐθείς ἐν αὐτοῖς" (Ψαλμ. 138.16).Ὁ Θεός ἄς τούς συγχωρέσει, ὅλους. Ἡ θειά μου καί ἡ μάνα μου ζοῦνε. Δόξα σοι ὁ Θεός.

Εἶχα ξεχασμένους τούς προπάτορες μου Ἀναστάση καί Ἐρήνη, μά σήμερα, τῶν ἀγίων Πάντων τούς μνημόνευσα πρώτη φορά. Στήν ἐκκλησία χρόνος θαρρῶ δέν ὑπάρχει κι ὅλα γίνονται τώρα. Μελλούμενα καί περασμένα. Ὅλοι ἔχωμε συγγένεια μέ τό ἄχρονο, μέ τήν αἰωνιότητα.